Discours politique du 1er mai

Discours intégral prononcé par le président de l’OGBL, André Roeltgen, à l’occasion du comité national élargi du syndicat qui s’est tenu à Mondorf-les-Bains à la veille de la fête du 1er mai (en luxembourgeois).

1er-mai-2015-Mondorf_0142(Et gëllt dat gesprachent Wuert)

Kolleginnen a Kollegen,

Wa mer haut den 125. Anniversaire vum Kampf- a Festdag vun der Aarbechter- a Gewerkschaftsbewegung feieren, da feiere mer eng 125 Joer laang Bewegung, déi zu all Moment vun hirem Wierken e bessert an e méi séchert Liewe fir d’Aarbechterschaft ugestrieft huet.

Et ass eng Geschicht vu Fortschrëtter, mä et ass och eng Geschicht vu schwéiere Réckschléi a Katastrophen.

Et ass eng Geschicht vum Zesummefannen, mä och vum Auserneegoen an de Spaltunge vun der Gewerkschaftsbewegung a vun der politischer Aarbechterbewegung.

Et ass de Wee vun enger internationaler Bewegung, déi opgrond vun der ënnerschiddlecher sozialer, wirtschaftlecher a politischer Entwécklungssituatioun an den eenzelne Länner a Kontinenter ganz vill verschidde Facetten a Gesiichter huet.

A wann een déi 125 Joer Revue passéiert, da steet natierlech eise Kampf fir besser Loun- an Aarbechtsbedéngungen, fir eng besser sozial Sécherheet am Mëttelpunkt.

Mä kee weess et besser wéi mir, datt doriwwer eng grouss Rumm steet, déi d’Viraussetzung fir all Form vu Fortschrëtt ass, nämlech déi vu Fridden a vun Demokratie.

All Form vu Krich an all Form vun Diktatur setzen dem soziale Fortschrëtt e brutaalt Enn.

An de leschten 125 Joer hu Krich an Diktatur méi wéi eng Kéier, d’Organisatioune vun der Aarbechter- a Gewerkschaftsbewegung zerschloen, d’Aarbechterschaft enger extremer Ausbeutung ënnerworf. Millioune vun hinne si fir hinne friem Interessen op de Schluechtfelder verheizt ginn, schwéier blesséiert ginn oder ëmkomm. D’125 Joer-Feier vum 1. Mee muss dofir och de Gedenkdag u si sinn.

D’Hoffnung op eng méi friddlech an demokratesch Welt, déi an den 90er-Joere beim Enn vum kale Krich opkomm wor, huet sech scho längst zerschloen.

Honnerte Millioune vu Mënsche liewen a Länner an a Géigende vu Krich, Biergerkrich oder diktatoresche Bluttregimer.

Tëscht Israel a Palästina gëtt et nach ëmmer kee Fridden, e groussen Deel vun der arabescher Welt a vun der Sahelzone erlieft extrem bluddeg Biergerkricher an Terrorregimer. An Zentralafrika ass d’Situatioun net vill besser, an nom Biergerkrich an Ex-Jugoslawien ass mam Konflikt an der Ukraine och an Europa d’Krichsgefor erëm gewuess.

A wann een déi lescht Statistike kuckt, da schléit d’Welt och erëm nei Rekorder an der militärescher Oprüstung.

Déi meescht vun dëse Konflikter hunn eng sozial an eng ökonomesch Uersaach. Sozial a wirtschaftlech Feelentwécklunge ginn Hand an Hand mat politischen a gesellschaftleche Krisen.

Am Januar huet eng unerkannten ONG matgedeelt, datt am Joer 2016, 1% vun der Weltbevölkerung esou vill vum gesellschaftleche Räichtum vun der Welt besëtze wäert, wéi déi 99% aner op der Welt.

1er-mai-2015-Mondorf_0181Wann déi ökonomesch Inegalitéit op der Welt esou en Ausmooss unhëlt, da weess een, datt d’sozial Aarmut an all hire Formen op der Welt zouhëlt, an da weess een, datt domat den Nährbuedem fir d’Ausléise vun all Zort vu gesellschaftleche, politischen a militäresche Krisenentwécklunge weider uwiisst.

De Kampf op der ganzer Welt géint den Honger, fir gutt Waasser an e mënschewierdegt Wunnen, fir Bildung a Gläichberechtegung tëscht Mann a Fra, fir gesondheetlech Versuergung a sozial Ofsécherung, fir Aarbecht a Loun, fir Demokratie, Fridden, Mënscherechter a gewerkschaftlech Rechter a Fräiheeten huet näischt un Aktualitéit verluer a betrëfft eis als international Gewerkschaftsbewegung direkt.

An d’Ausernanersetzung tëscht Kapital an Aarbecht huet mat der kapitalistescher Globaliséierung an hirem dominanten neoliberale Politikmodell eng nei Qualitéit kritt.

D’Konzentratioun vum Kapital huet enorm zougeholl an domat och d’Muecht vun transnationale Konzern- a Finanzgruppen, déi sech ëmmer méi der demokratescher a politischer Kontroll entzéien.

E ganz gutt Beispill fir dat weidert Uwuesse vun hirer Muecht a vun hirem Afloss sinn déi aktuell Verhandlungen tëscht den USA an Europa fir dat transatlantescht Handelsofkommes TTIP, wou se alles ënnerhuele, fir hir Konzerninteresse weider ze stäerken an ofzesécheren: géint d’Aarbechts- a Sozialgesetzgebungen, géint déi ëffentlech Déngschtleeschtungsberäicher, a géint déi demokratesch legitiméiert Politike vun den nationalen an internationale Parlamenter, géint déi se Sonderschiedsgeriichter ausserhalb vum Rechtsstaat duerchsetze wëllen.

An denke mer och un déi vill Fäll op der Welt, wou et international Konzerner sinn, déi systematesch d’gewerkschaftlech Fräiheeten an d’Streikrechter a Fro stellen a violéieren.

Ech si frou, datt d’Oppositioun vun der europäescher an amerikanescher Gewerkschaftsbewegung a vu ville fortschrëttlechen Organisatiounen e grousse politesche Géigendrock zum TTIP opgebaut huet, dee seng éischt Wierkunge weist, ënner anerem um Niveau vum europäesche Parlament.

Als OGBL fuerdere mer, datt eis Regierung an, datt all politesch Parteien hei zu Lëtzebuerg sech dëser Oppositioun uschléissen.

An als OGBL wäerte mer, wéi mer dat d’ailleurs rezent gemaach hunn, all Kéier dann Drock op d’Lëtzebuerger Patronat an op eis Regierung maache, wann um Niveau vum Bureau international du Travail, eng vun den eelsten internationalen Organisatiounen, déi vu Regierungen, Gewerkschaften a Patronat drëttelparitätesch gefouert gëtt, wa bei dëser internationaler Organisatioun, déi gewerkschaftlech Fräiheeten a Streikrechter ofgeséchert musse ginn.

Kolleginnen a Kollegen,

Et sinn elo 7 Joer hir, datt déi ongebremsten Dereguléierung vun der kapitalistescher Wirtschafts- a Bankewelt eng Finanz- a Wirtschaftskris ausgeléist huet, déi vill sozial Aarmut a sozial Deklasséierung hannerlooss huet an d’Ëmverdeelung vum gesellschaftleche Räichtum vun ënnen no uewen nach weider verstäerkt huet.

Dat ass och fir Europa de Fall, wou zënter den 90er-Joeren, d’Wirtschaft duerchlibéraliséiert a privatiséiert gëtt a wou ënnert dem Stéchwuert vu Strukturreformen eng Politik vu Loun- a Sozialdumping bedriwwe gëtt.

7 Joer no Krisenausbroch ass déi europäesch Wirtschaft nach ëmmer méi schwaach, wéi si et virum Krisenausbroch wor an iwwerall an Europa huet d’sozial Aarmut an hunn d’Inegalitéite staark zougeholl.

An dat beschämenst Resultat ass dat vun der Massenaarbechtslosegkeet. Wor se virun der Kris schon héich, dann ass se zënter 2008 bis haut ëm 50% an d’Luucht gaangen.

25 Millioune Mënschen an der EU sinn ouni Aarbecht, dat ass eng Quote vun 10%, an 18 Milliounen an der Eurozone, dat ass eng Quote vun 11,5%.

Mir sinn zënter 2008 an Europa mat enger Austeritéits- an ondifferenzéierter Spuerpolitik konfrontéiert, déi sech extrem negativ op déi wirtschaftlech a sozial Entwécklung auswierkt.

1er-mai-2015-Mondorf_0122D’Lounkonkurrenz tëscht den europäesche Länner an den allgemengen Ofbau bei den ëffentleche Sozialversécherungen a staatleche Sozial- an Déngschtleeschtungen hunn an de meeschte Länner zu engem reale Réckgang bei den Akommes an domat bei der Kafkraaft gefouert.

An déi ondifferenzéiert Spuerpolitik, déi de Länner an hirer Haushaltspolitik opgezwonge ginn ass, huet déi staatlech Mëttele fir eng efficace Antikrisepolitik ze maachen, drastesch ageschränkt.

A wéi dës Politik déi wirtschaftlech a sozial Zukunft vun Europa hypothékéiert, gesäit ee bei den ëffentlechen a privaten Investissementer, déi an Europa gemaach ginn. Déi leien nämlech tëscht 200 an 300 Milliarden Euro pro Joer ze déif.

An dodru wäert och den Investitiounsplang vun der Europäescher Kommissioun, genannt Juncker-Plang, net vill änneren, well en éischtens bei wäitem net duer geet an zweetens esou konzipéiert ass, datt net emol ofgeséchert ass, dass en iwwerhaapt wäert fonctionnéieren.

Als OGBL stelle mer eis hannert d’Fuerderung vum EGB, deen en europäeschen Investitiounsplang vun 250 Milliarden Euro pro Joer als noutwendeg betruecht, fir d’Investitiounslach an Europa ze stoppen.

An och déi lacker Geldpolitik, déi d’EZB elo ageschloen huet, ass net risikolos a si ass net synomym dofir, fir datt méi an Europa investéiert gëtt.

Esou laang wéi nämlech déi allgemeng Nofro an Europa, net duerch eng dynamesch Loun- an Akommespolitik ugekuerbelt gëtt, esou laang wäerte sech och d’Betriber ugesiichts feelender oder ze schwaacher Perspektiven an hiren Investissementer zréckhalen.

An domat wiisst d’Gefor vun neie Spekulatiounsbullen.

Als OGBL fuerdere mer, datt d’Spillregele vum sougenannte Wuesstems- a Stabilitéitspakt schnellstens reforméiert ginn.

Déi aktuell europäesch Traitéë sinn an dësem Zesummenhang vill ze vill rigid a falsch ausgeriicht. An dofir sinn se kontraproduktiv.

Den europäesche Staaten muss méi finanzpolitische Spillräum zougestane ginn, fir datt se ëffentlech Zukunftsinvestitiounen an der noutwendeger Héicht maache kënnen. Esou eng Reform wär endlech emol eng Strukturreform, déi Sënn géif maachen.

Eng Haushaltspolitik, déi op der enger Säit Sozialofbau bedreift, fir op der anerer Säit, wann iwwerhaapt, e Minimum un ëffentlechen Investitioune maachen ze kënnen, ass op alle Fall esouwuel wirtschaftlech, wéi och sozial eng gesellschaftspolitesch Sakgaass.

Duerch déi falsch Politik huet Europa bei senge Bierger massiv un Ausstrahlungskraaft verluer.

D’Zouhuele vun den Inegalitéite, vun der Massenaarbechtslosegkeet, vun der sozialer Aarmut an dem sozialen Ofstieg ass d’Wuerzel fir geféierlech politesch Feelentwécklungen, déi esouwuel den europäeschen Integratiounsprozess gefährden, wéi och eis Demokratie ugräifen.

Déi rezent Departementswalen a Frankräich, déi nach eng Kéier zu enger Stäerkung vum extremrietse, friemefeindleche, rassisteschen an nationalistesche Front National gefouert hunn, si just ee Beispill fir ganz vill anerer.

A wéi sech eng falsch Politik dogéint wiert, datt et zu engem Politikwiessel an Europa kënnt, kréie mir um Beispill Griechenland virdemonstréiert.

1er-mai-2015-Mondorf_0107Zënter Enn Januar, wou d’griechescht Vollek sech iwwer parlamentaresch Wale fir e Politikwiessel a sengem Land demokratesch entscheed huet, gëtt him vun Europa de politischen Dolchstouss versat. Nieft dem weideren Ausverkaf vum Land soll de politesche Wëlle vun de Grieche gebrach ginn a seng Regierung sabotéiert ginn.

Et soll en Exempel statuéiert ginn, en Exempel fir aner europäesch Länner dovun ofzehale, sech géint d’Diktater vu Bréissel, vun der Europäescher Zentralbank a vun dem Internationale Währungsfong ze wieren.

Dës Diktater hu 5 Joer laang d’griechescht Vollek engem neoliberale Schock ausgesat, deen et an d’sozial Aarmut an an d’wirtschaftlech Depressioun gedriwwen huet.

Déi sougenannte Reforme vun der Troika hunn zu engem Desaster, zu enger humaner a sozialer Katastroph gefouert.

Mat den Honnerte Milliarden Euro Hëllefsgelder sinn an éischter Linn de privaten europäesche Banken hir griechesch Scholdschäiner ofkaf ginn a sinn déi griechesch Banke stabiliséiert ginn.

Awer et si keng Hëllefsgelder gefloss, fir den Ofstuerz vun der griechescher Wirtschaft ze verhënneren.

Et si keng Hëllefsgelder gefloss, fir privat an ëffentlech Investissementer unzekuerbelen an et si keng Hëllefsgelder gefloss, fir d’Implodéiere vun de staatlechen Déngschtleeschtungen am griechesche Sozialwiesen ze verhënneren.

Et ass de Banke gehollef ginn, nët de Griechen.

Et ass de Contraire gemaach gi vun deem, wat hätt misse gemaach ginn. Haut ass Griecheland faillite a jiddferee weess, datt Griecheland seng Scholden ni wäert zréckbezuele kënnen.

1953 huet Däitschland vun engem massive Scholdeschnëtt a vun enger aktiver auslännescher Ënnerstëtzung fir seng Wirtschaft profitéiert an huet dofir säi Wirtschaftswunder dierfen erliewen iwwert dat déi däitsch Politik haut nach ëmmer esou stolz ass.

Haut gëtt der griechescher Regierung, déi fir hiert d’Land dat selwecht freet, d’kal Schëller gewisen. Dat wat dem Konrad Adenauer an de 50er-Joeren zougestane ginn ass, gëtt haut dem Alexis Tsipras vun der Madame Merkel verweigert.

D’Europäesch Unioun ass politisch gefuerdert, si huet a Griecheland e grousse Feeler gemaach, si muss elo eng Décisioun fir Griecheland an net géint Griecheland huelen, Kolleginnen a Kollegen.

An déi heescht Scholdeschnëtt, an déi heescht aktiv Hëllef fir d’griechesch Wirtschaft a fir de sozialen Opbau am Interesse vum griechesche Vollek. Dat ass d’Fuerderung vum OGBL, dat ass d’Fuerderung vun der europäescher Gewerkschaftsbewegung an dat muss och déi politesch Haltung vun eiser Regierung sinn.

Kolleginnen a Kollegen,

Virun engem halwe Joer lunge mer am Sträit mat der Regierung. Si huet vun engem „Zukunftspak“ geschwat, a mir vun engem „Spuerpak“ a vun enger „Schwaarzer Zukunft“.

Si huet vun Defiziter, vun ze héije Scholden a vum noutwendege Spuere geschwat, an den OGBL huet behaapt, datt eis Staatsfinanzen alles an allem gesond wieren an et kee Grond géif ginn, fir eng Spuer- an Austeritéitspolitik ze bedreiwen. Duerch eis konsequent Géigewier konnte mir muenches verhënneren, awer net alles.

Mir hunn eis Meenung, déi mir am Hierscht haten, net geännert. Et gëtt och kee Grond dofir.

Wat den Zoustand vun eisen ëffentleche Finanzen ugeet, sti mir mat eiser Analyse net eleng do. Esouguer d’Bréisseler Kommissioun huet elo fir Lëtzebuerg festgestallt, datt eis ëffentlech Finanzen alles an allem gesond sinn a si huet eis Staatsschold mat kengem Wuert erwähnt.

A mëttlerweil wësse mer och, datt 2014 e gudde Strapp besser ofschléisst, wéi d’Regierung dat nach am leschten Hierscht behaapt huet.

1er-mai-2015-Mondorf_0119Et gouf an et gëtt kee Grond fir hei zu Lëtzebuerg sozialen Ofbau ze bedreiwen. A souguer en Defizit ass alles aneschtes wéi e Problem, wann den Defizit, wéi dat fir Lëtzebuerg de Fall ass, dodrop zréckzeféieren ass, datt Lëtzebuerg am Géigesaz zu villen aneren europäesche Länner ëffentlech Zukunftsinvestitiounen op engem héijen Niveau mecht.

D’Regierung weess, datt den OGBL se voll an der Investitiounspolitik ënnerstëtzt, well et déi richteg Politik ass, wa si un engem héijen Investitiounsniveau festhält.

Et ass genee elo de richtegen Zäitpunkt, fir an eis Zukunft z’investéieren: an e modernt ëffentlecht Bildungswiesen, an d’wësseschaftlech Fuerschung, an eist Gesondheetswiesen, an d’Informatiouns- a Kommunikatiounstechnologien, an d’Energie-, an d’Transportinfrastrukturen, an de strukturellen Iwwergang zu enger karbonaarmer a ressourceschounender Wirtschaft a Gesellschaft insgesamt.

Wat den OGBL awer net akzeptéiert, ass wa probéiert gëtt, esou eng zukunftsorientéiert Investitiounspolitik géint de Sozialstaat Lëtzebuerg auszespillen. Dat kënnt fir eis net a Fro. Haut net an och muer net!

Wee fir d’Zukunft opbaue wëll, muss säi Sozialstaat schützen.

Dat muss d’Maxime vun der Politik sinn, et ass déi Politik, déi mir vun eiser Regierung erwaarden, et ass déi Politik déi elo minutiéis an de kommende Joere verfollegt muss ginn.

Den néidege Spillräum fir béides ze maachen, nämlech eng gutt Investitiounspolitik ze maachen a gläichzäiteg de Lëtzebuerger Sozialstaat fortschrëttlech weiderzebréngen, ass do.

An dës politesch Opportunitéit däerf elo ënnert kengen Ëmstänn verpasst ginn!

Dat ëmsou méi wéi d’Eckdate vun der prognostizéierter Wirtschaftsentwécklung fir dëst Joer a fir déi nächst Joere positiv sinn.

Kolleginnen a Kollegen,

An eisem Accord vum 28. November d’lescht Joer mat der Regierung ass festgehale ginn, datt et bei eisen ëffentleche Sozialversécherungssystemer weder zu Qualitéits- a Leeschtungsverschlechterungen, nach zu engem Eropsetze vun den Eegebedeelegungen, nach zu enger Afrostellung vun de Kollektivverträg vum Personal kommen däerf.

An dat bedeit, datt d’Regierung an hirem Plan National de Réforme, deen si elo an de kommenden Deeg op Bréissel schéckt, de sougenannte Rekommandatiounen déi d’Bréisseler Kommissioun fir Lëtzebuerg mecht, eng kloer Ofso gëtt.

Ouni en Häuch vun enger stéchhalteger Argumentatioun ze hunn, fiert d’Bréisseler Kommissioun weider mat hire salariatsfeindlechen Attacken a fuerdert d’Fortsetzung vum Sozialofbau.

Eng besonnesch Zilscheif sinn dobäi eis ëffentlech-solidaresch Sozialversécherungen.

1er-mai-2015-Mondorf_0172Mat enger Arroganz, déi hieresgläiche sicht, gëtt behaapt, datt d’Pensiounsreform vun 2013 net ambitiéis genuch gewiescht wier, eise Pensiounssystem nach ëmmer ze generéis wier, an datt doduerch laangfristeg gesinn, eis ëffentlech Finanzen net „viabel“ wieren.

Dofir misst weider reforméiert ginn.

Quasi déiselwecht Remarque gëtt fir d’Fleeg am Alter gemaach, also a Bezuch op eis Fleegeversécherung.

Kolleginnen a Kollegen,

D’Pensiounsreform vun 2013 wor iwwerflësseg a si ass et haut grad esou.

Eng Kierzung vun de Pensiounen an der Héicht vu 14%, déi direkt Liquidatioun vun engem Ajustement, d’Festschreiwen am Gesetz, datt wann d’Recetten ënnert den Niveau vun den Dépense falen, d’Allocation de fin d’année ofgeschaf gëtt an de Mechanismus vum Ajustement an der Rentenopwertung ausgesat gëtt, sinn e ganz déiwen Aschnëtt an eise Pensiounssystem gewiescht, e soziale Réckschrëtt, dee fir den OGBL haut grad esou inakzeptabel ass, wéi en et 2013 wor.

Der Bréisseler Kommissioun geet et jo a Wierklechkeet guer net ëm d’Fro, wéi am Joer 2040, 2050 oder 2060 eis ëffentlech Finanzen ausgesinn.

Dat ass souwisou intellektuelle Kabes, well eise Pensiounssystem mecht iwwerhaapt keng Schold. Haut net an och net an Zukunft.

D’Pensioune vun haut gi vun de Kotisatioune vun haut bezuelt, an d’Pensiounen déi am Joer 2050 bezuelt ginn, gi vun de Kotisatiounen, vun de Peien am Joer 2050 bezuelt.

Nee, der Bréisseler Kommissioun, grad esou wéi dem lëtzebuergesche Patronat, geet et just ëm d’Schwächung vun eisem ëffentlech-solidaresche Pensiounswiesen an dat zugonschte vun der Stäerkung vu privatkommerzielle Versécherungen.

Well awer eis aktuell Staatsfinanze gesond sinn, well d’finanziell Situatioun vun der Pensiounsversécherung ganz gutt ass a si 14 Milliarden Euro Reserven huet a well d’Kotisatioune mat déi niddregst an Europa sinn, bleift hinnen nach just den ideologeschen Doudschléier vun der Rentemauer am Joer 2040, 2050 oder 2060.

Bei 14 Milliarden Euro Reserven däerfen net nëmmen déi kommend Ajustementen net a Fro gestallt ginn.

Neen, den OGBL erwaart sech vun der Regierung, datt si sech kloer an däitlech vun de Bréisseler neoliberalen Deklaratiounen a Rekommandatiounen distanzéiert.

A mir fuerderen d’UEL op, endlech mat hire permanenten an aggressiven Attacken op eis Sozialversécherungen an hir Leeschtungen opzehalen.

D’Lëtzebuerger Bevölkerung wëll keen Ofbäu vu sengen ëffentleche Sozialversécherungen. Weder vu senger Krankeversécherung, nach vu senger Pensiounsversécherung, nach vu senger Fleegeversécherung.

Haut net an och an Zukunft net!

A beim Stéchwuert Fleegeversécherung muss d’Regierung elo ganz gutt oppassen.

D’Reform vun der Fleegeversécherung muss e Schrëtt no vir goen, a kee Schrëtt no hannen, wéi Bréissel et recommandéiert.

Den OGBL wäert keng Leeschtungsverschlechterung toleréieren.

Den OGBL wäert et net zouloossen, datt déi Fleegebedürfteg an hir eegen Täsch musse gräife, fir sech Leeschtunge bezuelen ze kënnen, déi haut d’Fleegeversécherung bezillt.

1er-mai-2015-Mondorf_0098An den OGBL wäert keen Ofbau bei de beruffleche Qualifikatiounen an der Qualitéit vun der Aarbecht akzeptéieren.

Ech soen dat haut den Owend, well et éischt Alarmzeeche schons gëtt, an dat nach ier déi eigentlech Diskussioun iwwert d’Reform iwwerhaapt ugefaangen huet.

Schonns haut ginn am Fall vun der Fleegebedürftegkeet, déi sougenannten Evaluatiounen ëmmer méi restriktiv gehandhaabt, sou datt elo manner autoriséiert a bezuelt gëtt, wéi dat nach virun engem Joer de Fall wor.

Déi éischt Konsequenz vu manner Leeschtung iwwert déi ëffentlech Sozialversécherung ass déi, datt elo schonns betraffe Leit d’Äentwert kréien, datt si sech jo mat hirer Pensioun zousätzlech Leeschtunge kafe kënnten.

Déi zweet Konsequenz ass déi, datt éischt Betriber aus dem Fleegesektor, an zumools déi mat dem bescht qualifizéierte Personal, ufänken a finanziell Enkpäss ze kommen.

Den OGBL rifft d’Regierung op, dës negativ Entwécklungen direkt ze stoppen an den OGBL erënnert drun, datt zënter dräi Joer d’Tarifer vun der Versécherung net méi adaptéiert goufen an datt och nach am Kollektivvertrag vum Personal déi nei Gehältergesetzer déi an der Fonction publique décidéiert goufen, ëmgesat musse ginn.

Dat gëllt och fir de Kollektivvertrag am Spidolsberäich.

A wann et ëm d’Finanzéierbarkeet geet, da muss nieft enger Erhéijung vun de Kotisatiounen iwwert d’Eropsetze vun der staatlecher Partizipatioun oder iwwer zousätzlech Finanzéierungsquellen nogeduecht ginn.

A firwat soll bei der Fleegeversecherung net iwwert eng Partizipatioun vum Patronat kënnen nogeduecht ginn? Dat ass fir den OGBL keen Tabuthema!

Kolleginnen a Kollegen,

Mir hunn elo iwwert 18.000 Leit, déi keng Aarbecht méi fannen.

Nach ni louch d’Aarbechtslosequote esou héich wéi elo.

Mir alleguerten hei am Sall wësse ganz gutt, datt d’Aarbechtlosegkeet grad esou wéi d’Kris vun 2008 kee Resultat vun iergendengem Naturgesetz ass op dat ee keen Afloss huele kann.

Mä si sinn d’Resultat vun enger Politik, déi d’wirtschaftlech Interessen iwwert d’sozial Interesse gestallt huet an de sougenannte fräie Maart an d’fräit Spill vun der Konkurrenz zur ieweschter Prioritéit, quasi zur Relioun ausgeruff huet, an dat op Käschte vun der sozialer Ofsécherung vun de schaffende Leit.

Iwwert déi objektiv Uersaache vun der Massenaarbechtslosegkeet soll weder geschwat nach eppes géint si ënnerholl ginn. Au contraire.

1er-mai-2015-Mondorf_0052Éischtens gëtt vu Patronat a vu Säite vun der Bréisseler Kommissioun weiderhi sougenannt Strukturreforme gefuerdert, déi nach méi wéi et elo schonns de Fall ass, d’Gesetzer iwwer d’Aarbechtskontrakter, iwwer de Kënnegungsschutz an iwwer déi sozial Ënnerstëtzung vun den Aarbechtlose oplackere, schwächen, ofschafen oder einfach net un déi nei Noutwendegkeete vun der Zäit unpasse sollen.

Well, wat net méi ugepasst gëtt, ass irgendwann net méi vill wäert.

An zweetens gëtt ëmmer erëm probéiert dem eenzelnen Aarbechtslosen op eng zynesch an erniddregend Aart a Weis selwer d’Responsabilitéit an d’Schold fir seng Aarbechtslosegkeet ze ginn.

Wéi oft hu mer scho Sätz héiere, wéi:

„Déi Arbechtslos sinn net employabel genuch“ – „si sinn net fit for Job oder si aktivéiere sech net genuch“ – „Si ginn duerch en ze generéist Aarbechtslosegeld oder duerch aner ze generéis Sozialhëllefen demotivéiert an net genuch incitéiert, fir schaffen ze goen“ oder „si si carrément ze liddreg a sech ze schued fir aner Aarbechten unzehuelen.“

Kolleginnen a Kollegen,

Als OGBL hu mer d’Aufgab déi Aarbechtslos géint all Zort vu falsche Virwërf ze schützen.

A mir hunn als OGBL d’Aufgab, déi politesch Reformen duerchzesetzen, déi noutwendeg sinn, fir all eis Aarbechtskolleginnen an Aarbechtskollegen, déi an Aarbecht sinn, besser géint de Risiko vun der Aarbechtslosegkeet ofzesécheren.

Aus deem Grond verlaange mer an den aktuellen Diskussioune mat Regierung a Patronat, datt den indidviduellen a kollektive Kënnegungsschutz virun Ëntloossungen aus wirtschaftleche Grënn verbessert gëtt an datt d’Gesetzer iwwert d’Sozialpläng, iwwert Beschäftegungspläng an iwwert d’Failliten endlech ugepasst an opgebessert ginn.

An hei zu Lëtzebuerg muss d’Aarbechtsplazofsécherung fir déi eeler Salariéë besonnesch prioritär behandelt ginn.

Well d’Entwécklung vun der Aarbechtslosegkeet hei zu Lëtzebuerg trëfft déi eeler Salariéen am stäerksten.

A wann se eng Kéier aarbechtslos sinn, da sinn hir Chance kleng iwwerhaapt nach eemol aus der Aarbechtslosegkeet erauszekommen.

Dat erklärt och firwat an de leschte Joeren d’Dauer vun der Aarbechtslosegkeet esou staark eropgaangen ass.

Dofir muss och iwwert eng Adaptatioun vun der Héicht a vun der Dauer vum Aarbechtslosegeld nogeduecht ginn.

Fir déi eeler Beschäftegt muss d’Regierung elo dringlechst eng Batterie vun zousätzleche Mesuren huelen.

De Projet de loi iwwert déi sougenannte Gestion des âges muss opgebessert ginn, fir datt op alle Pläng an de Betriber méi präventiv réagéiert gëtt an datt d’Aarbechtskonditiounen an d’Aarbechtsperspektive fir déi eeler Beschäftegt adaptéiert respektiv verbessert ginn.

An d’Matbestëmmung vun de Gewerkschaften an hire Personaldelegatioune muss dobäi gesetzlech gefördert ginn.

Mä domat geet et net duer: den OGBL drängt op d’Ëmsetze vum Novemberaccord an deem virgesinn ass, datt d’Recht op Deelzäitaarbecht bei gläichzäiteger Deelpensioun elo agefouert gëtt.

En drängt och drop, datt d’Konditioune fir d’Préretraite bei Schichtaarbecht net nëmme verbessert an ugepasst ginn, mä op aner erschwéiert Aarbechten an Aarbechtskonditiounen ausgedehnt ginn.

An ech weisen nach eng Kéier drop hin, datt d’Décisioun vun der Regierung fir d’Préretraite-solidarité ofzeschafe keng gutt Décisioun ass. De Schued riskéiert méi grouss wéi de Gewënn ze sinn.

An dësen Diskussioune si mir mat engem Patronat konfrontéiert, dat blockéiert a betonnéiert.

1er-mai-2015-Mondorf_0101Wat d’Situatioun vun den eelere Salariéen ugeet, wat d’Situatioun vun deenen, déi dem Risiko vun der Aarbechtslosegkeet ausgesat sinn ubelangt, leet d’UEL näischt Konstruktives op den Dësch.

Do wou e wierkleche Pakt géint d’Aarbechtslosegkeet geschürt misst ginn, gëtt et vum Patronat eng negativ an ofleenend Haltung.

A mir wëssen et aus de Betriber. Ob an der Industrie oder am Bankesekteur, bei Ëmstrukturéierunge, bei der Verännerung vun de Funktiouns- a Qualifikatiounsprofiler gi systematesch Leit aus dem Aarbechtsprozess erausgedrängt, statt datt iwwer Formatioun an aner Mesuren hir Aarbechtsplaz an hir berufflech a sozial Perspektiven ofgeséchert ginn.

Fir den OGBL muss Schluss domat sinn, datt déi mëttlerweil jorelaang Blockadehaltung vum Patronat gesetzlech Initiative verhënnert, déi drenglechst noutwendeg sinn!

Wann d’Patronat weiderhi probéiere soll déi Négociatiounen an der Tripartite ze blockéieren, da muss d’Regierung hir Responsabilitéit iwwerhuelen a legiféréieren.

Wa se dat net mecht, da wäert näischt Wesentleches an der Lutte géint d’Aarbechtslosegkeet hei am Land passéieren.

Aarbechtslosegkeet verhënneren bei Leit, déi Aarbecht hunn, muss zur ieweschter Prioritéit ginn.

Déi Prioritéit fënnt een net an deem sougenannte „Partenariat pour l’Emploi“ tëscht der UEL an der ADEM erëm.

Dat „partenariat“, dat ënnert dem Ausschluss vun de Gewerkschafte stattfanne soll, ass leider eng Tut, wou ganz ganz vill propagandistesch Loft dran ass.

Hei geet et net ëm Verpflichtungen, neen et sinn haaptsächlech Intentiounen a Rekommandatiounen déi entweder souwisou gesetzlech virgeschriwwe sinn, wéi d’gesetzlech Pflicht fräi Plaze bei der ADEM ze mellen, oder déi eigentlech scho laang eng Selbstverständelechkeet misste sinn, nämlech d’Versprieche vun der UEL, hir Betriber ze motivéieren besser a méi enk mat der ADEM zesummenzeschaffen.

A wat d’Astelle vu 1500 Demandeurs d’emploi, déi pro Joer méi agestallt solle ginn, betrëfft, esou ass dat och nëmme just e Verspriechen, dat kee Betrib zu eppes verpflicht, an et ass eng Zuel, déi diplomatesch ausgedréckt ganz bescheiden ass a souwisou net iwwerpréifbar ass.

Kolleginnen a Kollegen,

Den OGBL huet de grousse Mérite, datt et dem Patronat an der CSV-Politik net gelongen ass mat hire permanenten an heftegen Attacken tëscht de Joren 2006 an 2014 eisen Indexsystem ofzeschafen nach strukturell ze verschlechteren.

Et ass keng eenzeg Tranche verluergaangen an den normalen Indexsystem wéi e virun 2006 bestanen huet, ass erëm a Kraaft.

Déi nei Regierung huet d’lescht Joer déi ganz wichteg Entscheedung geholl, datt dat och esou während hirer gesamter Legislaturperiod, soll bleiwen, also bis 2018.

Si hat de Sozialpartner proposéiert, dëst an engem gemeinsamen Accord festzehalen, mä d’Patronatssäit huet dat ofgeleent.

D’UEL wëll also an Zukunft weiderhin den Index a Fro stellen. Spéitstens da wann d’Inflatioun erëm op normal Héichte kënnt, ass mat hinnen erëm ze rechnen.

1er-mai-2015-Mondorf_0121Ënnerstëtzt vun der Bréisseler Kommissioun fiert d’UEL weider mat hirer negativer Haltung zum lëtzebuergesche System vun der Lounfindung a Lounverhandlung, also och zum lëtzebuergesche Kollektivvertragswiesen an dem Kollektivvertragsgesetz.

Mir fuerderen als OGBL d’UEL op, domat opzehalen.

Domat opzehalen, eng vun de wichtegste Brécken zerstéieren ze wëllen, déi joerzéngtelaang de sozialen Dialog tëscht de Sozialpartner an de soziale Fridden hei am Land geséchert huet.

D’UEL soll manner vum sozialen Dialog schwätze, si soll en einfach maachen.

Eng konfliktoresch Entwécklung vun de Sozialbezéiungen hei zu Lëtzebuerg ass net gutt fir Lëtzebuerg.

An et ass elo den Zäitpunkt komm, fir datt d’UEL an all eenzel Patronatsorganisatiounen hire Betriber dee Message kloer weiderginn.

Fir Lëtzebuerg gëtt fir 2015, 2016 an 2017 e staarke Wirtschaftswuesstem prognostizéiert. 2016 an 2017 sollen et esouguer méi wéi +3% pro Joer ginn.

D’UEL probéiert dëst ze minimiséieren a bewosst kleng ze rieden.

Et soll jo nëmme keng allze positiv Stëmmung opkommen, déi eis dozou verleede kënnt entspriechend Lounfuerderungen ze stellen.

Mir sollen eis mat eise Lounfuerderunge kleng halen.

A genee dat wäerte mer doutsécher net maachen.

Kolleginnen a Kollegen,

Zënter Joren hu mir de facto eng Nullentwécklung bei eise reale Léin.

D’Zäit ass elo komm, datt sech d’Léin hei zu Lëtzebuerg erëm positiv entwéckelen.

An eis Kollektivverträg sinn a bleiwen eist wichtegst Instrument fir des offensiv Tarifpolitik ëmzesetzen.

An et stinn an de meeschte Wirtschaftsberäicher, vun der Industrie iwwert d’Serviceberäicher bis zu den ëffentlechen Déngschtleeschtungsberaïcher wichteg Terminer virun der Dir.

Den OGBL fuerdert d’Patronat aus dem Botzsekteur op, dem schwéieren a laange Vertragskonflikt kuerzfristeg en Enn ze setzen. Verlaangt ass vun eis eng Verbesserung vun de Léin a vun den Aarbechtszäitbedingungen. An d’Geriichtsuerteeler zum qualifizéierte Mindestloun no 10 Joer Berufsausübung mussen elo vum Patronat unerkannt an an d’Praxis ëmgesat ginn.

1er-mai-2015-Mondorf_0207Am Kollektivvertrag vum Assurancesekteur wëll d’Patronat d’Léin erofsetzen an d’Carrièren insgesamt verschlechteren. Dat ass inakzeptabel. Den OGBL fuerdert opgrond vun de positive wirtschaftleche Resultater an dëser Branche, datt d’Léin eropgesat ginn.

Am Beräich vun der Aviatioun muss et elo zu vertraglechen Ofschlëss bei der Cargolux an och bei Luxairport kommen, an dat selwecht gëllt fir de Vertrag vun de Plätterchersleeër, wou elo am Mee gewerkschaftlech Aktiounen ustinn, well d’Patronat d’Verhandlungsaccorden net méi respektéiere wëll.

A mir maachen och haut den Appell un d’Employeuren aus dem Spidolssekteur wéi och aus dem Fleege- a Sozialsekteur, déi fälleg Opwäertung vun de Léin an de Carrièren elo bei de Kollektivvertragsverhandlungen ëmzesetzen. Nëmmen esou kann am Gesondheets- a Sozialwiesen eng Konfliktentwécklung vu groussem Ausmooss verhënnert ginn.

Kolleginnen a Kollegen,

Wann een hei am Land de Mindestloun verdéngt, da läit ee mam Brutto just iwwert der Aarmutsgrenz a mat sengem Netto läit een esouguer drënner.

A wann een op der Strooss de Leit d’Fro stellt, wéi een et zu Lëtzebuerg fäerdegbréngt, fir mam gesetzleche Mindestloun ze liewen, dann ass d’Äentwert bal ëmmer a ganz spontan déi selwecht: Ee Mensch, deen hei zu Lëtzebuerg 40 Stonne schafft an de Mindestloun verdengt, dee kann net uerdentlech hei zu Lëtzebuerg liewen, deen huet grouss Schwieregkeeten, fir iwwert d’Ronnen ze kommen, grad esou wéi d’Statistik dat och seet.

Dem OGBL seng Positioun ass kloer: ween hei zu Lëtzebuerg 40 Stonne schafft, dee muss och gutt vu sengem Loun liewe kënnen.

An et muss him och muer nach méiglech sinn, weider hei zu Lëtzebuerg wunnen a liewen ze kënnen.

Seng Aarbecht muss sech bezuelt maachen! Seng Aarbecht muss opgewäert ginn!

Jo et geet em méi Verdeelungsgerechtegkeet, jo et geet em méi sozial Kohäsioun an dofir widderhuele mer haut zum 1. Mee déi ganz wichteg Fuerderung fir eng strukturell Opwäertung vum gesetzleche Mindestloun hei zu Lëtzebuerg.

A mir widderhuelen als OGBL och eisen dringenden Appell un d’Regierung, datt si, nodeem elo souwuel d’Chambre des Salariés, wéi och d’Chambre des Métiers en negativen Avis ofginn hu beim CCP, dem Certificat de capacité pratique, hire Projet vum Bezuele vum qualifiziéierte Mindestloun eréischt no 7 Joer Beruffspraxis, statt no 2 Joer wéi et elo am Gesetz steet, ersatzlos sträicht. Hei geet et ëm de Wäert vun der Aarbecht vun eiser Jugend.

Kolleginnen a Kollegen,

De leschte Freiden hu mer an der Tripartite e positiven Accord iwwert de Congé parental fonnt.

Deen ass wichteg a wäert dozou féieren, datt virun allem och méi Männer de Congé parental huele wäerten.

Deen Accord ass e Bausteen an enger ganz wichteger Aufgab, déi eis gestallt ass: eng Gesellschaft, wou Mann a Fra an der Aarbecht sinn, muss gläichzäiteg dofir suergen, datt d’Aarbechtsbedengungen esou organiséiert sinn, datt deen Eenzelne säi Liewen a säin Aarbechtsliewen openeen ofstëmme kann, zu eneen harmoniséiere kann.

De Salarié brauch fir seng Zäitbedürfnisser Planungssécherheet an déi néideg Spillräim, fir seng Zäit uerdentlech organiséieren ze kënnen.

An d’Politik muss wëssen, datt et net duer geet nëmmen nei Formule beim Congé parental a genuch Betreiungsariichtunge fir d’Kanner ze schafen.

1er-mai-2015-Mondorf_222bDat ass wichteg, mä dat geet bei wäitem net duer!

Neen, et mussen an der Aarbechtszäitgesetzgebung nei Spillregelen agefouert ginn, déi et de Salariéen erméiglechen eng besser an eng méi sécher Zäitplanung fir sech an hir Famill ze maachen an déi hinne souwuel eng besser Liewensqualitéit wéi awer och e Méi un Aarbechtsqualitéit erméiglechen.

A besonnesch zu Lëtzebuerg gëtt et an dëser Fro ee ganz groussen an dringenden Handlungsbedarf.

Zu Lëtzebuerg ass d’Aarbechtsintensitéit eng vun den héchsten, wann net esouguer déi héchst an Europa.

An zu Lëtzebuerg läit déi real Dauer vun der Aarbechtszäit ganz héich, e Vollzäitbeschäftegte schafft hei zu Lëtzebuerg am Joer 8% méi laang wéi am Rescht vun der Eurozone.

Dat sinn iwwer 130 Stonne pro Joer méi, Iwwerstonnen nët mat agerechent.

An zu Lëtzebuerg hu mer eng Aarbechtszäitgesetzgebung, déi net méi un déi nei Bedingungen ugepasst ass.

Dat sougenannte PAN-Gesetz, dat Enn den 90er-Joren agefouert gouf, ass iwwerholl an et muss ofgeännert ginn.

D’PAN-Gesetz huet net nëmmen en héijen Flexibiliséierungsgrad géint d’Interesse vum Salariat agefouert, et ass och e Gesetz dat d’Dire grouss opgerappt huet fir all Zort vu Mëssbräich.

Besonnesch bei den Iwwerstonnen, déi zwar vill geschafft ginn, mee oft net méi als Iwwerstonne bezuelt ginn.

Dat PAN Gesetz leeft elo am Dezember 2015 aus, a fir den OGBL ass elo d’Zäit komm, datt e neit Gesetz agefouert gëtt, dat de Salarié méi schützt an him méi Kontroll iwwert seng Aarbechtszäit gëtt.

Mir brauchen ee Gesetz wat d’Iwwerstonnen erëm définéiert als dat wat se sinn, nämlech Iwwerstonnen, déi och als dat bezuelt ginn respektiv zu zousätzlecher Fräizäitkompensatioun féieren.

Mir brauchen ee Gesetz wat d’Flexibilitéit beim Schaffen duerch Aarbechtszäitverkierzung kompenséiert.

A mir brauchen e Gesetz, wat dat Instrument opwäert, wat dat bescht ass, fir d’Aarbechtszäiten ze gestalten a fir gläichzäiteg d’Aarbechtszäitinteresse vu Betrib a Salarié openeen ofzestëmmen, nämlech d’Kollektivverträg an hir Verhandlung.

Inakzeptabel ass dat, wat d’UEL, wat d’Patronat fuerdert: nämlech eng weider salariatsfeindlech Flexibiliséierung vun der Aarbechtszäit.

D’Patronat wëll nach méi fréi doriwwer bestëmme kënnen, wéini a wéi laang geschafft gëtt, an dat esou bëlleg wéi nëmme méiglech.

Dat kënnt fir den OGBL net a Fro an dat däerf eis Regierung ënnert kengen Ëmstänn matmaachen.

Et wär de Contraire vun deem, wat passéiere muss, et géif déi wichteg Fuerderung vun enger besserer Harmoniséierung tëscht Aarbechtsliewen a Liewen, eng Fuerderung déi ëmmer méi haart gestallt gëtt, wäit zréckgeheien.

Den OGBL trëtt net fir eng Steierreform an, déi d’finanziell Ressource vun eisem Staat erofsetzt an hypothekéiert.

Den OGBL steet hannert engem finanzstaarke Staat.

Et ass d’Salariat, wat als éischt Interessen huet un engem Staat, dee fir jiddferee modern a performant ëffentlech Déngschtleeschtungen ubidde kann, un engem Staat mat gudden universelle, wéi och gestaffelte Sozialleeschtungen, un engem Staat, deen de finanziellen Matgarant vu staarken ëffentleche Sozialversécherungen ass.

1er-mai-2015-Mondorf_0224An e Staat deen op engem héijen Niveau ëffentlech Investitiounen fir d’wirtschaftlech an d’sozial d’Zukunft vum Land finanzéiere kann.

Mä den OGBL fuerdert eng Steierreform, déi hei am Land méi Steiergerechtegkeet schaaft.

Et geet an éischter Linn ëm eng Ëmverdeelung bei der Steierlaascht.

Et geet drëms déi steierlech Ongläichgewiichter, déi sech an all de leschte Joren obgebaut hunn, erëm ze reduzéieren.

An dat heescht, datt Kapitalerträg, héich Verméigen an héich Akomme méi staark besteiert musse ginn, an déi niddreg a mëttler Akomme musse steierlech entlaascht ginn.

An dat, wat fir den OGBL wäert zielen, ass dat wat fir déi niddreg a mëttler Akommesschichten als Steierentlaaschtung ënnert dem Gesamtstréch erauskënnt.

Eng Steierreform, déi déi direkt Besteierung fir dës Schichten zwar entschäerfe géif, mä déi gläichzäiteg hir indirekt Besteierung weider eropsetze géif, wäert keng Ënnerstëtzung vum OGBL kréien.

An an dëser Rechnung, an dat huet den OGBL an den Diskussiounen iwwert de Spuerpak schonns ugekënnegt, muss déi sozial ongerecht TVA-Erhéijung vum Januar 2015 an déi sougenannt temporär Steier vun 0,5% mat berücksichtegt ginn.

Kolleginnen a Kollegen,

Mir hunn eist Land ökonomesch fir d’ganz Welt opgemaach, mir hunn eist Land fir eng Immigratioun opgemaach, déi siwe mol méi héich ass wéi am Rescht vun Europa.

Zënter méi wéi engem Joerhonnert ass d’Immigratioun e wesentleche Pilier vun eisem wirtschaftlechen a soziale Fortschrëtt a Räichtum.

A mir wëssen alleguerten, datt et muer och net anescht kann a wäert sinn.

Mir wëssen och, datt d’Identitéit vu Lëtzebuerg, vu senger Gesellschaft a vu senger Kultur maassgeblech duerch all déi Generatioune vu Mënsche geprägt ginn ass, déi op Lëtzebuerg immigréiert sinn.

Dat méi wéi an irgendengem anere Land.

Dat huet Lëtzebuerg net geschued, dat huet et staark gemaach an dat huet et zu deem gemaach, wat et haut ass.

D’Fro iwwert Walrecht déi de 7. Juni am Referendum gestallt gëtt, ass dofir keng Nationalitéitefro, et ass eng Bierger- an Awunnerfro.

D’Fro vum Referendum iwwert d’Walrecht ass d’Fro op een e Land wëll sinn, dat sech zu all senge Bierger an Awunner bekennt oder op een dat net wëll sinn.

Et geet em méi demokratesch Gläichberechtegung, et geet awer och em eng méi staark gesellschaftlech a politesch Responsabiliséierung vun den auslännesche Bierger.

Et geet em d’Stäerkung vun eiser politischer Demokratie.

Wee vill Bierger vun engem Land vum Walrecht ausschléisst, dee schwächt d’Legitimitéit vun den Décisioune vu sengem Parlament a vun der Aktioun vu senger Regierung. An dat souwuel um nationale wéi um internationale Plang. An dat ass net gutt fir Lëtzebuerg.

Mir solle keng Angscht hunn, fir d’Dir zur Demokratie weider opzemaachen.

Mir sollen et als eng Opportunitéit gesinn, fir eist Land op alle Pläng weider ze stäerken an et méi stabil ze maachen.

1er-mai-2015-Mondorf_0204Fir den OGBL, deen d’gewerkschaftlech Organisatioun vun alle Salariéen ass, onofhängeg vun hirer Nationalitéit, dee wirtschaftlech a sozial Interesse vun alle Salariéen ze vertrieden huet, onhofhängeg vun hirer Nationalitéit an dee weess, datt e vill vu senger gewerkschaftlecher Stäerkt dem gewerkschaftlechen Asaz vun immigréierte Kolleginnen a Kollegen ze verdanken huet, als Militanten an de Betriber, als gewielte Personaldelegéiert, als Mandatsträger an de Strukturen vum OGBL an als gewielte Memberen vun der Chambre des Salariés, respektiv an de Sozialversécherungen, kann et fir de 7. Juni just een Opruff ginn: an dat ass de massive JO fir d’Auslännerwalrecht.

Kolleginnen a Kollegen,

125 Joer 1. Mee sinn och 125 Joer Kampf fir méi gewerkschaftlech Matbestëmmung.

An dofir ass et wichteg, datt elo de Gesetzesprojet iwwert d’Personaldelegatiounen nach virum Summer zur Ofstëmmung am Parlament kënnt.

Ouni staark Matbestëmmungsgesetzer an de Betriber an ouni gewerkschaftlech Matbestëmmungsméiglechkeeten um politesche Plang, kann e Salariat seng Interessen net sënnvoll verdeedegen.

A virun allem bräuch et eng staark Gewerkschaft. Den OGBL ass déi staark Gewerkschaft hei zu Lëtzebuerg.

Mat sengen 71.000 Memberen a sengen Dausende Personaldelegéierten an aktive Gewerkschafter si mir déi éischt Kraaft vum Salariat hei zu Lëtzebuerg.

An déi wëlle mer weider stäerken. An déi wäerte mer weider stäerken.

Vive den 1. Mee. Vive den OGBL.

„Wee mat Jo stëmmt stäerkt Lëtzebuerg insgesamt“

interview_andre_roeltgenDen OGBL rifft seng Memberen dozou op, de 7. Juni beim Referendum an der zentraler Fro iwwert d’Auslännerwalrecht mat „jo“ ze stëmmen. Firwat eigentlech?

André Roeltgen: Eist Land ass een Immigratiounsland, an dat net eréischt zënter gëschter. Haut si méi wéi 45% vun eiser Bevëlkerung vu friemer Nationalitéit. Déi vun hinnen, déi iwwert 10 Joer hei zu Lëtzebuerg liewen, wunnen a schaffen an all déi selwecht Obligatiounen hunn, wéi ee Lëtzebuerger, mussen un der national politescher Wëllensbildung deelhuele kënnen. D’Walrecht muss zwangsleefeg fir dee gëllen, deen zu engem Land gehéiert – a si gehéieren zu Lëtzebuerg, si si Bierger vu Lëtzebuerg. D’Walrecht als fundamentaalt demokratescht Recht steet hinnen zou. Den OGBL huet sech schonns op sengem leeschte Kongress am Dezember an dëser Fro positionéiert. An d’Fro wéi se elo gestallt gëtt – fräiwëlleg Participatioun, Mindestopenthaltsdauer vun 10 Joer an eng Kéier un Europa- oder Kommunalwalen deelgeholl ze hunn – entsprécht dene Kritären, déi mir eis ginn hunn, fir dës Erweiderung vum Walrecht z’ënnerstëtzen. Dofir rifft den OGBL ganz kloer seng Memberen dozou op, an dëser Fro mat JO ze stëmmen.

Wat bedeit dat am Fong, bei dëser Fro mat Jo ze stëmmen?

André Roeltgen: Ween de 7. Juni mat Jo stëmmt, stëmmt géint ee schwéieren demokrateschen Defizit vun eiser Gesellschaft, ween de 7. Juni mat Jo stëmmt stäerkt déi demokratesch Legitimitéit vun de Parlamentswahlen hei zu Lëtzebuerg, stäerkt Lëtzebuerg als ee Land vum demokratesche Fortschrëtt a stäerkt Lëtzebuerg als Gesellschaft insgesamt.

Fir den OGBL selwer huet di Fro och eng ganz speziell Bedeitung?

André Roeltgen: Jo, vill vun eise Membere si betraff, den OGBL insgesamt, d’Gesiicht vun eiser Gewerkschaft, dat historescht, dat vun haut an dat vu muer ass geprägt vun eisen immigréierten Aarbechtskolleginnen an Aar-bechtskollegen. Iwwert d’Sozialwahlen, an der Beruffskummer, an de Sozialversécherungen an an de Betriber, huelen si um demokratesche Prozess vun der Matbestëmmung scho längst méi wéi just deel. Duerch si ass d’Gewerkschaft gestäerkt ginn, duerch si ass d’Matbestëmmung gestäerkt ginn an dat muss elo och fir déi national politesch Entscheedunge gëllen. De Jo si mir eise Membere schëlleg.

Le jour de la fête du travail est vivant

André Roeltgen, Président de l‘OGBL
André Roeltgen, Président de l‘OGBL

Le 1er mai. Jour de commémoration d’une journée historique de lutte du mouvement ouvrier et syndical dont les origines remontent aux grèves qui se sont déroulées dans le secteur de l’industrie en Amérique du Nord en faveur de la journée de travail de huit heures, et dont le point d’orgue sanglant fût atteint le 3 mai 1886 lorsque des ouvriers qui manifestaient ont trouvé la mort lors d’affrontements violents avec les forces de police.
Pour le mouvement syndical international le 1er mai est un anniversaire qui jette un pont vivant vers le présent et l’avenir du salariat. Le travail demeure une condition préalable à notre existence matérielle. Le salaire, le temps de travail et les conditions de travail en général sont les maître-mots, qui, aujourd’hui comme hier, ont une signification existentielle pour les gens qui travaillent.

Ils nous relient avec les travailleurs en grève du Haymarket à Chicago en 1886. Nous poursuivons leur lutte syndicale, pour nous et pour nos familles.

À côté de notre revendication pour la revalorisation du salaire social minimum et de notre politique tarifaire dans les conventions collectives de travail, les négociations que mènent actuellement l’OGBL avec le gouvernement luxembourgeois et le patronat sont un très bon exemple de la continuité de notre lutte syndicale.

Dans le cadre de ces discussions, l’OGBL vise à améliorer et assurer les perspectives professionnelles et sociales de ses membres. Nous voulons plus de droits et plus de possibilités au niveau de la formation continue. Nous voulons une meilleure protection légale de l’emploi face aux licenciements motivés soi-disant par des raisons économiques. Des réformes en matière de plans pour l’emploi et de plans sociaux tout comme en matière de faillites sont également nécessaires. Le droit à la préretraite en cas de travail posté doit être amélioré et étendu à d’autres conditions de travail difficiles. Il faut introduire dès à présent, pour les salariés pouvant faire valoir leur droits à la retraite, le droit de choisir eux-mêmes la combinaison entre retraite partielle et travail à temps partiel. Dans la lutte contre la précarisation du travail des jeunes, l’encadrement légal des stages en entreprises s’impose.

La législation PAN qui encadre le temps de travail et qui date de près de 20 ans figure également à l’odre du jour des négociations. Cette loi empêche une évolution progressiste des temps de travail au Luxembourg qui s’impose pourtant depuis longtemps.  Au Luxembourg, un salarié à plein temps travaille en moyenne 100 heures de plus par an qu’en moyenne dans la zone euro. Ceci vient s’ajouter à  une intensité de travail qui est une des plus importantes, sinon la plus importante, d’Europe. Par ailleurs, la législation PAN a mené à une dérégulation et une flexibilisation outre mesure du temps de travail.
Dans la plupart des cas, ceci se produit au bénéfice des employeurs. De nombreux salariés sont durement affectés par des heures de travail supplémentaires non rémunérées et non récupérables en temps libre et par le fait de ne pas pouvoir planifier correctement le temps dévolu à leur vie privée. Ce n’est pas sans raison que l’harmonisation entre temps de travail et temps de loisirs, voir temps privé, est réclamée de plus en plus fortement.
Au regard de cette situation, les revendications des employeurs visant davantage de flexibilité  négative en matière d’heures de travail et  l’élargissement de la période de référence sont absurdes et inacceptables pour l’OGBL.

L’évolution doit aller en sens inverse. Plus de temps libre, plus de sécurité pour planifier son temps de travail et son temps libre, une nouvelle définition légale de ce qu’est une heure supplémentaire et toute une série d’autres dispositions légales qui protègent mieux le temps de travail et la santé des salariés dans le monde moderne du travail:  voilà ce qui doit actuellement être à l’ordre du jour.

En même temps, l’OGBL invite le législateur dans ce contexte à soutenir le système luxembourgeois des conventions collectives. Des conventions collectives conclues entre employeurs et syndicats constituent en effet le meilleur moyen pour organiser le temps de travail, aussi bien au niveau de l’entreprise qu’au niveau d’un secteur d’activités, et cela dans l’intérêt de tous!

Le 23 avril, un bilan intermédiaire des discussions actuellement en cours entre le gouvernement, le patronat et les syndicats doit être dressé. Dans le meilleur des cas, des premiers résultats partiels pourront être présentés. L’OGBL souhaite poursuivre les discussions. La reprise du dialogue social au Luxembourg est possible. Cette occasion devrait également être saisie par les employeurs.

Journée d’action internationale contre les traités de libre-échange

cube_europe_euDans le cadre de la journée d’action internationale contre les accords de libre-échange, le samedi, 18 avril, les organisations membres de la Plateforme Stop TTIP, dont l’OGBL est membre, mèneront une action d’information lors du marché hebdomadaire de la place Guillaume II – Knuedler, entre 8h00 et 13h00. La Plateforme Stop TTIP tiendra un stand d’information et ira à la rencontre des passants afin de les sensibiliser aux négociations en cours sur le partenariat transatlantique de commerce et d’investissement (TTIP), ainsi que sur l’accord économique et commercial global (CETA).

L’UE entend bientôt signer deux accords commerciaux de grande envergure: l’un avec le Canada (CETA), déjà finalisé et en phase de ratification, et l’autre avec les États-Unis (TTIP), toujours en cours de négociation.

Allant au-delà du simple commerce de biens, ces accords auront des conséquences évidentes sur la vie des citoyens et citoyennes de l’UE. Néanmoins, les négociations se déroulent derrière des portes closes, empêchant tout débat avec la société civile.

Selon la ligne officielle, ces accords de libre-échange vont créer des emplois et stimuler la croissance économique. Mais au lieu de bénéficier aux citoyens ils représentent en réalité une attaque envers nos standards sociaux, environnementaux et économiques.

Les véritables enjeux sont tels qu’il devient explosif de les soumettre au débat public.

Face à ce constat, un nombre significatif de syndicats et d’ONG du Luxembourg, dont l’OGBL,  ont décidé de se regrouper au sein d’une Plateforme commune afin de s’opposer aux accords TTIP et CETA.

La stratégie anti-Dracula : désintégrer en mettant en pleine lumière

Si ces accords sont négociés dans l’ombre, ce n’est pas par hasard car ils remettent en cause de nombreux acquis de l’Europe : tel Dracula, les traités économiques négociés en secret supportent mal qu’on les expose à la lumière.

Nous voulons éviter que l’emploi, le domaine social et environnemental, la vie privée et les normes de consommation soient abaissés et que les services publics (eau, santé..) et les biens culturels soient déréglementés.

Pourquoi la Plateforme Stop TTIP s’oppose-t-elle au TTIP et au CETA ?

  • Une justice privée en faveur des entreprises et non des citoyens
  • L’introduction d’un dispositif de règlement des différends investisseurs-États: Présent dans les deux accords, cet instrument aux mains des multinationales permet de contester les politiques publiques jugées contraires à leurs intérêts.
  • Les décisions de justice légitimement démocratiques et les procédures constitutionnelles seront contrecarrées : Si un parlement national adopte une loi qui aurait un impact sur l’investissement et les bénéfices d’une entreprise, celle-ci aurait le droit de déposer une plainte – pas devant un tribunal public, mais devant un tribunal arbitral international privé.
  • Le coût des poursuites reviendrait aux contribuables : Les multinationales pourront réclamer des sommes exorbitantes qui, en cas de gain de cause, seront directement versées par les États, et donc les citoyens et contribuables.
  • Une dérèglementation sociale, environnementale et des droits des consommateurs
  • Il n’y a aucune garantie quant à la création d’emplois: Les droits des salariés seront soumis à des pressions et des emplois mis en danger dans de nombreuses branches. Les États-Unis n’ont à ce jour ratifiés que deux des huit normes de base de l‘Organisation Internationale du Travail (OIT).
  • Les produits de consommation américains ne devraient plus être conformes aux standards européens de protection des consommateurs et du bien-être des animaux pour être commercialisés dans l’UE.
  • Une menace pour notre santé et l’environnement: Les exigences de précaution que prévoit la réglementation européenne REACH pour sécuriser la fabrication et l’utilisation des substances chimiques dans l’industrie européenne, pourraient également être contournées.
  • La propriété intellectuelle: une menace pour les libertés numériques, mais aussi le renforcement des droits de propriété intellectuelle qui entraveraient notamment l’accès à la culture, à l’éducation et à la science.
  • Les services sont directement visés, en particulier les services publics : il y a la volonté d’assimiler les fournisseurs de services publics aux fournisseurs privés (les services d’eau, de la santé et de l’éducation etc.).
  • La libéralisation et la privatisation doivent devenir une voie à sens unique: la restitution aux municipalités de la gestion des services municipaux, des hôpitaux ou l’élimination des déchets serait quasiment impossible.
  • Une menace pour la démocratie et l’état de droit
  • La Commission, qui est seule à négocier au nom des 28 États membres de l’UE, s’oppose à la publication des mandats. Des règles aux conséquences profondes pour 500 millions de citoyens européens, sont négociées derrière des portes closes.
  • Le Parlement européen ne dispose que d’un droit de vote « Oui/Non » sur le texte final, sans droit de modification quelconque. Il en va de même pour les parlements nationaux.
  • TTIP et CETA seront pratiquement irréversibles : Une fois votés et ratifiés, de tels accords commerciaux seront valables 20 ans, ce qui empêchera tout gouvernement actuel et à venir de modifier ou de revenir sur ces accords.

Des recommandations bruxelloises peu recommandables

semestre_europeen_2

Les syndicats représentatifs au niveau national, le gouvernement et l’UEL se sont retrouvés le 30 mars 2015 pour la seconde fois en vue d’échanger leurs points de vue dans le cadre du semestre européen. Pour rappel, le semestre européen constitue le principal outil de coordination et de surveillance des politiques économiques, structurelles, budgétaires et sociales visant à ce que les politiques nationales contribuent à la réalisation des objectifs communs fixés dans l’Union européenne et dans l’Union économique et monétaire. Cette deuxième réunion consultative était placée, tout comme la première, sous l’égide du Conseil économique et social (CES) et portait cette fois-ci davantage sur le volet national.
Le gouvernement y a présenté ses principales priorités et a tenu à souligner que la santé de l’économie luxembourgeoise est relativement bonne, même si des défis persistent (manque d’investissement dans le domaine R&D, progression de la pauvreté et de l’exclusion sociale). En matière d’emploi, le Luxembourg se trouverait sur la bonne trajectoire à en croire le gouvernement. Commentant ensuite les cinq recommandations que le Luxembourg s’est vu adresser, le gouvernement a tenu à défendre son bilan et s’est en partie opposé à l’analyse de la Commission européenne, notamment en ce qui concerne la recommandation visant «à réduire les dépenses liées au vieillissement» et celle préconisant de «revoir le mode de formation des salaires» (index).
De son côté, l’UEL, tout à son habitude, a fait l’éloge de l’analyse réalisée par la Commission européenne sur la situation luxembourgeoise en estimant qu’elle devait être prise au sérieux.

semestre_europeen_1

Les syndicats, conduits par l’OGBL, ont pour leur part tenu à souligner, bien loin des recommandations que le Luxembourg se voit adresser chaque année par Bruxelles, que la priorité des priorités devrait être aujourd’hui la lutte contre le chômage, la qualité et le maintien dans l’emploi, ainsi que la lutte contre les inégalités. La relance des investissements devrait quant à elle faire l’objet d’une règle d’or à l’avenir, de sorte que l’investissement public ne soit plus pris en compte dans le calcul des déficits. Les syndicats n’ont pas manqué non plus de critiquer une nouvelle fois la soi-disant «détérioration de la compétitivité-coût» au Luxembourg avancée par la Commission européenne qui se base sur un indicateur erroné (les coûts salariaux nominaux). Selon les syndicats, les salaires doivent être considérés, non pas comme un coût pour les entreprises, mais bien davantage comme du pouvoir d’achat donné aux travailleurs et pouvant dynamiser la demande intérieure.
Tout en saluant le désaccord exprimé par le gouvernement en ce qui concerne la volonté de la Commission européenne de réformer le système d’indexation des salaires, les syndicats ont précisé que s’il ne fallait pas toucher à ce mécanisme, ce n’est pas simplement parce que l’inflation est actuellement faible comme l’avait sous-entendu le gouvernement, mais parce que ce dispositif est en partie garant de la paix sociale dans le pays.
Le front syndical a également fait entendre son désaccord avec l’analyse de la Commission européenne selon laquelle les finances publiques ne seraient pas soutenables à long terme, notamment en raison d’une soi-disant dette implicite liée au futur financement des pensions. Les syndicats ont ainsi dû rappeler que le système des pensions se base sur un régime par répartition (les actifs d’aujourd’hui financent les pensions d’aujourd’hui) et non sur un régime par capitalisation (selon lequel les actifs d’aujourd’hui financeraient leur retraite futur).
Les syndicats sont enfin également revenus sur les questions fiscales, d’une part en s’opposant vivement à l’idée suggérée par la Commission européenne d’augmenter la fiscalité indirecte (socialement injuste), d’autre part en s’étonnant que cette même Commission ne parle nulle part de l’opportunité de renforcer l’impôt sur les sociétés.

Salaire social minimum: l’OGBL demande une revalorisation de 10%

comite_national_24_03_15_1Le Comité national de l’OGBL était à nouveau réuni à la Maison du Peuple à Esch-sur-Alzette le mardi, 24 mars 2015. Outre sa traditionnelle analyse de la situation économique et sociale, l’assemblée a dressé un bilan intermédiaire des négociations avec le gouvernement et l’UEL et a pris position sur le projet de réforme du chèque service-accueil. Le Comité national a en outre décidé d’initier dans les semaines à venir une campagne nationale visant une revalorisation du salaire social minimum et pris acte des problèmes qui se présentent actuellement dans le secteur du commerce et dans celui du nettoyage.

Mais le Comité national est tout d’abord revenu sur la revendication du gouvernement grec qui demande l’annulation d’une partie de sa dette publique dans le cadre des négociations qu’il mène actuellement toujours avec les autres pays membres de l’Eurogroupe. L’OGBL a tenu à rappeler dans ce contexte qu’en 1953, à la demande du chancelier allemand, l’abandon d’une importante partie de la dette allemande avait été accepté par l’ensemble des pays occidentaux. Tout comme dans le cas de la Grèce aujourd’hui, il s’agissait à l’époque d’une décision résolument politique. L’abolition d’une partie de la dette grecque ne signifierait aujourd’hui rien d’autre qu’un changement d’orientation politique en Europe dont le continent a tant besoin. Le traitement actuel de la Grèce, tout comme sa situation sociale et économique, est tout simplement scandaleux. Par ailleurs, nul n’ignore que ce pays ne pourra jamais rembourser l’ensemble de sa dette, dont le maintien ne fait qu’accentuer l’état de crise, aussi bien social – pour ne pas dire humanitaire – qu’économique, auquel il est confronté. L’OGBL a ainsi lancé un appel urgent au gouvernement luxembourgeois pour qu’il s’engage, dans toutes les instances où il est représenté, à appuyer la revendication légitime du gouvernement grec visant l’abandon d’une partie de sa dette publique

Des investissements qui font cruellement défauts à l’économie

Considérant ensuite la situation économique et sociale dans l’Union européenne, le Comité national de l’OGBL a une nouvelle fois souligné que les politiques d’austérité qui y ont cours mènent inexorablement dans un cul de sac. L’OGBL a également dénoncé dans ce contexte la recherche obsessionnelle de maîtrise des déficits publics au niveau européen qui se traduit essentiellement par un déclin social généralisé et un sentiment d’insécurité auprès des populations. L’Union européenne est actuellement bien confrontée à un déficit, mais il s’agit avant tout d’un déficit en matière d’investissements, aussi bien publics que privés.

L’OGBL n’a ainsi pas manqué de critiquer le peu d’ambition de la Commission européenne sur ce terrain qui, par le biais du «plan Juncker», prévoit de débloquer 300 milliards d’euros sur trois ans alors qu’en réalité 300 milliards d’euros d’investissement font défauts annuellement. Un déficit en matière d’investissements publics qui signifie très concrètement un affaiblissement des services publics et qui vient tout simplement hypothéquer l’avenir de l’UE. Les investissements demeurent nécessaires, pour ne pas dire vitaux, même s’ils doivent passer par des déficits publics. L’OGBL juge par conséquent catastrophiques les règles qui ont été inscrites dans le marbre ces dernières années au niveau européen en vue de limiter les déficits publics et il exige leur révision.

Mais les investissements publics ne sont pas les seuls à être en reste. Les entreprises n’investissent pas non plus suffisamment alors que l’argent est pourtant là. Pour l’OGBL, il est relativement évident que ce déficit entretient un lien avec l’atmosphère morose qui prévaut actuellement, marquée par une demande trop faible. Or, sachant que 83% de l’économie européenne dépend de la demande intérieure (marché commun), le chemin de la reprise ne pourra que passer par un renforcement du pouvoir d’achat des ménages.

Négociations avec le gouvernement et le patronat
Le Comité national de l’OGBL a par ailleurs dressé un bilan intermédiaire des négociations qui ont toujours cours avec le gouvernement et le patronat portant sur différents thèmes.

comite_national_24_03_15_2

En ce qui concerne le congé parental, l’OGBL s’est dit ouvert à un assouplissement de ce dernier permettant notamment d’opter pour une formule plus courte (4 mois au lieu de 6 mois), mais a annoncé qu’il jugerait inacceptable qu’une discrimination en matière d’indemnisation soit introduite entre les bénéficiaires du congé parental en fonction de leur revenu. En matière de protection de l’emploi, l’OGBL ne peut que déplorer l’attitude du patronat dans le cadre des négociations qui ne permet pas d’avancer dans ce dossier alors qu’une réforme venant renforcer la législation s’avère urgente, notamment pour lutter contre le chômage. L’OGBL juge ensuite insuffisant les propositions faites par le gouvernement concernant la réforme de la préretraite progressive qui doit venir compenser l’abolition de la préretraite solidarité. En matière d’organisation du temps de travail, alors que les discussions n’avaient pas encore débutées, l’OGBL a réaffirmé qu’il n’accepterait aucune flexibilisation négative. Bien au contraire. Concernant ensuite la formation professionnelle continue, l’OGBL s’attèle dans le cadre des négociations actuelles à étendre les droits des salariés et à introduire un principe de codécision dans l’organisation de celle-ci. Au sujet des stages en entreprises, l’OGBL vise à ce que la législation soit révisée afin que les stagiaires puissent enfin bénéficier d’une protection sociale et qu’une rémunération appropriée leur soit garantie. Finalement, en matière de protection sociale où les discussions n’avaient pas non plus encore débuté, l’OGBL s’est clairement prononcé en faveur d’une réforme de la médecine du travail, visant la création d’un service unique de médecine du travail.

La réforme du chèque service-accueil pose problème

Le Comité national de l’OGBL s’est ensuite penché sur la réforme annoncée du chèque service-accueil en émettant une série de réserves à son sujet. Premièrement, il n’y a pour l’instant aucune garantie que le chèque service-accueil conserve la même valeur qu’actuellement, ce qui serait évidemment inacceptable. Deuxièmement, afin de garantir la qualité prestée au sein des structures d’accueil concernées, l’OGBL exige que la convention collective de travail SAS soit déclarée d’obligation générale dans toutes les structures souhaitant bénéficier à l’avenir du chèque service-accueil, y compris les structures commerciales qui en sont actuellement exemptes. Troisièmement, tout en saluant la volonté du gouvernement de rendre le chèque service-accueil «exportable», l’OGBL craint toutefois, sur la base du texte qui est actuellement en discussion, que de nouvelles discriminations à l’encontre des travailleurs frontaliers soient introduites de manière artificielle.

Pour une revalorisation du salaire social minimum à hauteur de 10%

Le Comité national de l’OGBL a enfin décidé d’initier dans les prochaines semaines une campagne nationale visant une revalorisation de 10% du salaire social minimum. De toute évidence, celui-ci est actuellement bien trop faible. Ainsi, les salariés percevant ce salaire au Luxembourg n’échappent aujourd’hui que de justesse au risque de pauvreté officiel. Le Luxembourg affiche en outre sur le plan européen le taux le plus élevé de «working poor» (pauvreté au travail). L’OGBL ne peut pas accepter qu’un individu travaillant 40 heures par semaine se retrouve aussi proche du seuil de risque de pauvreté.

Oui au droit de vote facultatif à partir de 16 ans
Parallèlement à la question de l’ouverture du droit de vote aux résidents non-luxembourgeois sur laquelle l’OGBL a déjà pris position, le Comité national a décidé le 24 mars 2015 de se prononcer également en faveur de l’ouverture du droit de vote facultatif aux jeunes à partir de l’âge de 16 ans lors du référendum du 7 juin 2015. Cette décision est avant tout motivée par le fait qu’un jeune âgé de 16 ans a actuellement le droit de travailler et donc de payer des impôts et que par conséquent, il va de soi qu’il devrait également avoir la possibilité de participer au processus démocratique.